Leve(n) de Bodem
In de landbouw nam de productie per hectare in de laatste decennia enorm toe. Dat grote succes kent echter een keerzijde: het intensieve gebruik van de landbouwbodem zorgde voor een achteruitgang van de bodemkwaliteit. Door het gebruik van zware machines, kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen... belandden we in een neerwaartse spiraal waarbij de bufferende werking van de bodem verloren gaat.
Over ons
Om het tij te keren is een transitie in denken en doen van landbouwondernemers noodzakelijk en moet er ook nagedacht worden over hoe de bescherming van de bodem kan gewaardeerd worden. Leve(n) de Bodem bestaat uit drie belangrijke pijlers: begeleiding door kennispendelaars, leren van elkaar in ondernemersgroepen en demonstraties van nieuwe technieken.
Zo werd bodemIDee ontwikkeld dat de chemische, fysische en biologische bodemkwaliteit van een perceel in kaart brengt aan de hand van een aantal indicatoren en dit grafisch weergeeft in een sterdiagram. Samen met de kennispendelaar gaan een 200-tal landbouwers aan de slag om bodemIDee toe te passen op één à twee percelen. Waar relevant wordt een aanpak voor herstel en verbetering afgesproken. De toepassing wordt in de loop van het project verfijnd en bijgesteld.
Naast deze individuele begeleiding werden ook meer dan 20 regionale ondernemersgroepen gevormd, waarin landbouwers en loonwerkers samenkomen rond een bodemgerelateerd thema. Per thema werden verschillende bijeenkomsten georganiseerd om kennis en ervaringen uit te wisselen tussen onderzoekers en ondernemers, maar ook tussen ondernemers onderling. Op het slotevent namen de Vlaamse en Nederlandse ondernemers kennis van de projectresultaten, leerden ze de ontwikkelde tools kennen en hadden ze volop gelegenheid om grensoverschrijdend kennis uit te wisselen. 'Organische stof en bodemleven' vormde bijvoorbeeld een thema dat in meerdere groepen aan bod kwam.
Ten slotte organiseerden de projectpartners doorheen het project ook heel wat demonstraties. Hierbij werden bijvoorbeeld methodes gedemonstreerd om organische stof op te bouwen in de bodem (stro, houtsnippers, potgrond, bokashi, stalmest, groenbedekkers). Ook verschillende mogelijkheden van bodembewerking kwamen aan bod, gerelateerd aan het belang van de structuur van het zaaibed. Andere demonstraties gaan over het vermijden van verdichting door onder meer het vaste rijpadensysteem en nieuwe evoluties in de precisielandbouw.
Dankzij de samenwerking tussen de Nederlandse (ZLTO, Rusthoeve) en de Vlaamse partners (Inagro, PCG, Hooibeekhoeve, PIBOcampus, Provincie Vlaams-Brabant en de Vlaamse Overheid, dienst VPO - Vlaams Planbureau voor Omgeving) en via de gezamenlijke website, nieuwsbrief en facebookpagina kwam de kennis maximaal bij de doelgroep terecht. Via de website levendebodem.eu blijven de in het project ontwikkelde tools beschikbaar voor wie actief aan de slag wil rond bodemverbetering. Begeleiding door de projectpartners is steeds beschikbaar.
Update: april 2020
